وارد شو تا از امتیازاتت با خبر بشی :)در دنیای گسترده سینما و کمیک، و البته ابرقهرمانی، همیشه نام مارول می‌درخشد. این روزها کمتر کسی هست که اهل دیدن فیلم باشد و تاکنون قهرمان‌های مارول را ندیده باشد. از مرد عنکبوتی و مرد آهنی، تا هالک و کاپیتان آمریکا و غیره. مارول جایی است که قهرمانان به ارتفاعات غیرقابل تصور اوج می گیرند تا با شرورهای عالم مبارزه کنند. در این مقاله جامع، قرار است به مارول بپردازیم. یک کمپانی با قدمت حدود 80 سال، که از دنیای کمیک شروع کرد و امروزه در دنیای سینما و رسانه هم پیشتاز است.
تاریخچه مارول؛ شروعی بر یک میراث ابدی
ریشه مارول به دهه 40 و سال 1939 برمی‌گردد؛ زمانی که مارتین گودمن انتشارات تایملی را تأسیس کرد. سال‌های اولیه تایملی شاهد ظهور شخصیت‌هایی مانند Human Torch و Namor the Sub-Mariner بود که زمینه را برای انقلاب ابرقهرمانی که در پی خواهد داشت، آماده کردند. در اوایل دهه 60، لحظه تحول مارول با خلق چهار شگفت انگیز توسط استن لی و جک کربی فرا رسید. این تیم ابرقهرمانی با معرفی شخصیت‌های معیوب و مرتبط با مشکلات دنیای واقعی، طلوع دنیای مارول را رقم زد.
تاسیس نشر تایملی و تولد مارول کامیکس
همانطور که گفته شد، داستان تولد مارول کامیکس، به سال دهه 40 باز می‌گردد که مردی به نام مارتین گودمن، تصمیم می‌گیرد کمپانی انتشار کامیک بوک خود را تاسیس کند. کامیک بوک یا کمیک بوک، به کتاب‌های مصور گفته می‌شود که احتمالاً نمونه آنها را دیده باشید؛ کتاب‌هایی که تنها متشکل از تصویر بوده و دیالوگ‌ها مستقیم از زبان شخصیت‌های حاضر در تصویر بیان می‌شوند. کمیک بوک‌ها تاریخچه درازی در آمریکا دارند که این مسئله از موضوع بحث ما خارج است اما لازم به ذکر است که مهم‌ترین نقطه عطف صنعت کمیک بوک، به وجود آمدن نشر دی‌سی کامیکس و البته کمی بعدتر خلق شخصیت سوپرمن توسط دی‌سی بود که برای همیشه دنیای کمیک بوک‌ها را به قبل و بعد از خود تقسیم کرد.
مارتین گودمن که پیش‌تر گفتیم، نشر کامیک خود را تاسیس کرد، اما نام آن را مارول نگذاشت؛ بلکه او یک نشر جدید تحت عنوان تایملی را به وجود آورد که نام اولین سری کمیک‌های نشر تایملی، مارول کامیکس نام گرفت و به همین شکل، اولین شماره از مارول کامیکس منتشر شد. این کمیک بوک دو شخصیت مهم را به مخاطبان معرفی کرد: اولی مشعل انسانی که در آینده شخصیتی با همین نام در گروه چهارشگفت انگیز قرار گرفت، و همچنین شخصیت نامور که تا به امروز از شخصیت‌های مهم مارول محسوب می‌شود. با موفقیت بسیار زیاد شماره اول مارول کامیکس، نشر تایملی کار خود را گسترش داد و کارمندان جدیدی را استخدام کرد. در این میان می‌توان از جک کربی نام برد که با همکاری جو سیمون، شخصیت مهم کاپیتان آمریکا را خلق کرد که شماره اول آن یک میلیون نسخه فروش داشت.
امروزه مارول به برندی جهانی و بسیار عظیم در صنعت سرگرمی تبدیل شده که فیلم‌ها و کمیک بوک‌هایش صنعتی چند ده میلیارد دلاری هستند. و البته نباید شخصیت‌های محبوب و مشهوری را فراموش کنیم که از کوچک‌ترین تا مسن‌ترین عضو هر جامعه با آنها آشنا هستند. پس شاید بد نباشد یک بار به طور مفصل ببینیم که مارول چیست و تاریخچه آن را بررسی کنیم.
اطلس کامیکس؛ ادامه مسیر مارول برای اوج گرفتن
با عبور آمریکا از دوران جنگ جهانی دوم، شرایط کشور به کلی تغییر کرده بود. در همین زمان بود که مارتین عنوان نشر تایملی را به اطلس کامیکس تغییر داد. خیلی زود از این دوره می‌گذریم اما باید گفت که اطلس کامیکس یک موفقیت نبود. به گفته استن لی در یک مصاحبه، اطلس کامیکس در یک بازه زمانی تا ماهی 60 کامیک بوک منتشر می‌کرد اما این عدد در انتها به 12 کتاب در ماه رسید که یک شکست بسیار بزرگ محسوب می‌شد.
تولد مارول کامیکس و گسترش دنیای ابرقهرمان
و سرانجام، عنوانی که از ابتدا بر کامیک‌های تایلمی و اطلس قرار گرفته بود به عنوان ناشر نیز انتخاب شد. اطلس باری دیگر نام خود را تغییر داد و تا به امروز با عنوان مارول کامیکس شناخته می‌شود. همزمان با این تغییرات، یکی از نویسندگانی که پیش‌تر نیز در کمپانی حضور داشت، نقشی بسیار پررنگ‌تر پیدا کرد. استن لی افسانه‌ای، مردی بود که اطلس کامیکس را به اوج خود رساند و عملاً مهم‌ترین دلیل موفقیت آن در این دوره زمانی است. او با عنوان چهارشگفت انگیز، داستان ابرقهرمانان را به عنوان یک گروه شبیه به خانواده روایت کرد که تاکنون مشابه آن را نه در اطلس، و نه در دیگر کمپانی‌ها ندیده بودیم.
البته که چهار شگفت‌انگیز تنها آغاز ماجراست و استن لی شخصیت‌های بسیار زیادی از جمله هالک، مرد آهنی، ثور، دکتر استرنج، دردویل، اسکارلت ویچ و مهم‌تر از همه مرد عنکبوتی را در کارنامه خود دارد. مرد عنکبوتی که تا به امروز یکی از بهترین ابرقهرمانان تاریک کمیک بوک باقی مانده، حاصل تجربیات استن لی فقید است.
ورود مارول به دنیای سینما و نمایش خانگی
اما چیزی که مارول را بیش از پیش به شهرت جهانی رساند، ورود به عرصه سینما بود. مارول تا پیش از سال 2000 چند فیلم بسیار ضعیف در کارنامه خود دارد اما اولین فیلم سینمایی جدی ساخته شده براساس شخصیت‌های مارول، فیلم مردان ایکس محصول سال 2000 بود. این فیلم توسط کمپانی فاکس ساخته شده و آغازگر مجموعه‌ای از جهش یافته‌های مارول بود که تا سال 2021 و خریده شدن کمپانی فاکس توسط دیزنی، ادامه داشت.
دومین فیلم بسیار مهم، فیلم مرد عنکبوتی 2002 ساخته سم ریمی و با بازی توبی مگوایر بود. این فیلم توسط سونی ساخته شد و حاصل آن، یک سه‌گانه به یاد ماندنی از شخصیت محبوب مرد عنکبوتی است. البته که سونی همچنان صاحب حق اقتباس مرد عنکبوتی در سینما بوده و با وجود همکاری با دیزنی، آثار اخصاصی خود را براساس شخصیت‌های مربوط به مرد عنکبوتی می‌سازد.
حتما بخوانید: فیلم های مورد انتظار مارول در سال 2024
اما نقطه عطف مارول در سینما، سال 2008 بود؛ پس از ساخت فیلم مرد آهنی و موفقیت آن، دیزنی برنامه‌ای بلند مدت را پایه گذاری کرد و نتیجه آن، خریداری کامل مارول کامیکس در سال 2009 بود. پس از این معامله بزرگ، دیزنی به ساخت دنیایی یکپارچه متشکل از ابرقهرمانان مختلف در سینما پرداخت که دنیای سینمایی مارول نام گرفت. دنیای سینمایی مارول از سال 2008 تا همین حالا موفقیت‌های بسیار زیادی کسب کرده و همچنان ادامه دارد. درحال حاضر، بیش از چهل فیلم و سریال توسط مارول استودیوز ساخته شده و در دنیای سینمایی مارول قرار گرفته‌اند. عددی که تا سال‌های آینده همینطور بیشتر و بیشتر خواهد شد و به نظر نمی‌رسد که به این زودی به پایان برسد.
در ادامه هم با ظهور سریال‌های تلویزیونی و محتوای جریانی، دامنه کنترل مارول بیشتر شد. انتشار سریال‌هایی مانند “مأموران S.H.I.E.L.D.” و «دردویل» در تلویزیون سنتی و بعداً در پلتفرم هایی مانند نتفلیکس، تطبیق پذیری مارول را در داستان سرایی در رسانه های مختلف نشان دادند.
دیزنی مالک جدید مارول
در سال 2009، شرکت والت دیزنی مارول اینترتینمنت را خریداری کرد و دو نیروگاه سرگرمی را گرد هم آورد. این خرید نه تنها منابع اضافی را برای مارول فراهم کرد، بلکه راه را برای ادغام بیشتر در امپراتوری رسانه ای دیزنی هموار کرد. راه اندازی دیزنی + پلتفرمی برای مارول برای گفتن داستان های پیچیده و اپیزودیک فراهم کرده است. سریال‌هایی مانند «Wanda Vision»، «The Falcon and the Winter Soldier» و «Loki» به اجزای جدایی‌ناپذیر روایت کلی مارول تبدیل شده‌اند و امکانات داستان‌گویی را فراتر از صفحه نمایش بزرگ گسترش می‌دهند.
همه چیز درباره دنیای مارول کامیکس
چیزی که مارول را متمایز می کند، به هم پیوستگی شخصیت ها و روایت های آن است. شاید مدل روایت و شخصیت پردازی مارول را بتوان یک فضای کاملا منحصر به فرد دانست که البته همه‌اش به خالق آن، یعنی استن لی، بر می‌گردد.
کاراکتر‌ها یا شخصیت‌های دنیای مارول
در قلب دنیای کامیکس مارول، شخصیت‌های آن قرار دارند که هر کدام توانمندی، شخصیت، ظاهر منحصر به فرد و داستانی جذاب برای گفتن دارند. از نمونه‌های شناخته شده آنها، مرد عنکبوتی است که در خیابان های نیویورک تاب می خورد و قهرمانی را با چالش های زندگی روزمره متعادل می کند. در کنار قهرمان‌ها، شرورها هم در دنیای مارول ایفای نقش می‌کنند و به نوعی نقش به چالش کشیدن این قهرمان‌ها را به عهده دارند. مرزهای رقابتی که بین ابرقهرمان های مارول و ابرشرورهای آن وجود دارد، گاها به حدی گسترده می‌شود که تمام جهان را به چالش می‌کشد. در عین حال شاید بتوان ادعا کرد، قهرمان‌ها زمانی قهرمان خواهند بود که شرور مقابلشان یک شرور کامل باشد.
بهترین شخصیت‌های مارول
شاید بتوان کاپیتان آمریکا را اولین ستاره بزرگ مارول دانست. این شخصیت در بهبوهه جنگ جهانی دوم و مبارزه آمریکا علیه نازیسم خلق شد. مردمی که زندگی‌شان با جنگ پیوند خورده بود، خیلی زود عاشق قهرمانی وطن پرست شدند که پرچم آمریکا را بر لباس خود زده و علیه نازی‌ها می‌جنگد. گروه چهار شگفت‌انگیز دومین نقطه عطف تاریخ مارول است. استن لی با خلق گروهی از ابرقهرمانان که بیشتر شبیه به یک خانواده صمیمی می‌مانند، اثری متفاوت را به خاطبان تحویل داده بود. گروهی که بیش از هرچیز به یکدیگر اهمیت داده و در همین حین به مبارزات خود علیه ابرشروران ادامه می‌دهند.
از هالک شکست ناپذیر که بگذریم (هرچند که گفته‌های زیادی درباره‌اش وجود دارد)، به مرد عنکبوتی شگفت انگیز می‌رسیم. شخصیتی که تا همین حالا از نظر بسیاری بهترین ابرقهرمان تمام تاریخ، و البته بهترین شخصیت مارول محسوب می‌شود. مرد عنکبوتی منحصر به فرد است چرا که برخلاف اکثر ابرقهرمانان یک نوجوان کم سن و ساده است. او شکست می‌خورد، زندگی شخصی خود را دارد و نمی‌خواهد همیشه دنیا را نجات دهد. شاید این توصیفات امروزه کمی ساده و حتی تکراری به‌نظر برسند اما باور کنید که در آن زمان، مرد عنکبوتی یک شگفتی هنجار شکن بود. شگفتی‌ای که پشت ماسک قرمز خود پنهان شده و پس از گذشت سال‌های بسیار، همچنان مهم‌ترین دستاورد و البته نماد مارول حساب می‌شود.
مولتی‌ورس یا دنیای چندگانه در دنیای مارول
دنیای چندگانه مارول لایه ای از پیچیدگی و شگفتی را به ماجرای این جهان اضافه می کند. تعریف واقعیت و تخیل، خطوط زمانی متفاوت و ابعاد کیهانی بالاتر زمین بازی را برای داستان‌نویسان ایجاد می‌کنند. از Earth-616، دنیای اصلی مارول، تا جهان‌هایی که در آن زامبی‌ها پرسه می‌زنند و قهرمانان مسیرهای متفاوتی را در پیش گرفته‌اند، مولتی‌ورس به مثابه یک بوم نقاشی است که سازندگان داستان‌هایی از امکانات بی‌نهایت را در آن ترسیم می‌کنند.
مارول و تاثیر روی فرهنگ عمومی ملت‌ها
تاثیر مارول بسیار فراتر از صفحات کتاب‌های مصور است. موفقیت دنیای سینمایی مارول (MCU) شخصیت‌های آن را به سوپراستارهای جهانی تبدیل کرده است. مرد آهنی، کاپیتان آمریکا، بیوه سیاه و غیره به نمادهای فرهنگی تبدیل و در سراسر جهان برای نوجوان‌ها و حتی بزرگسالان، به الگوهای جدی مبدل شده‌اند.
اینطور که پیش می‌رود واضح است که میراثی که از مارول به جا خواهد ماند فراتر از جلوه‌های بصری در سینماست. میراث آن بیشتر از جنس خلاقیت است. داستان‌های مارول نه تنها برای افراد الهام‌بخش هستند، بلکه حس ارتباط را برمی‌انگیزند. مارول کامیکس دارد به مثابه آینه‌ای برای دنیای ما و دروازه‌ای به قلمرو ناشناخته واقعیت عمل می‌کند.
همانطور که در ابتدای قرن بیست و یکم ایستاده‌ایم و منتظر تکامل دنیای تکنولوژی و واقعیت‌های فرای آن هستیم، مارول به تکامل خود ادامه می دهد. کمیک‌ها، فیلم‌ها، برنامه‌های تلویزیونی – هر رسانه جنبه‌های مختلف دنیای مارول را بررسی می‌کند و نسل‌های جدید را مجذوب خود می‌کند و در عین حال به گذشته داستانی خود احترام می‌گذارد.
تاریخچه مارول گواهی بر قدرت تخیل، انعطاف پذیری در مواجهه با چالش ها و میراث ماندگار شخصیت هایی است که به چیزی بیش از جوهر روی کاغذ تبدیل شده اند. آنها نمادهای فرهنگی هستند که منعکس کننده دنیای همیشه در حال تغییر هستند و در عین حال ما را به رویاپردازی، باور به قهرمانان و پذیرش چیزهای خارق العاده تشویق می‌کند.
